گویش پیکانی را پاس بداریم


بنام یزدان پاک
گویش پیکانی را پاس بداریم
تأملی در باب گویش پیکانی

◀️به یقین یکی از مؤلفه های مستندفرهنگی که از دل هزارهای تاریخ پیدایش تمدن و اجتماعات انسانی پا به پای جوامع تا بدین بزنگاه تاریخی رسیده,زبان و گویش یک قوم واجتماع میباشد و از آنجا که پیکان ما ریشه در اعماق تاریخ دارد گویش پیکانی هم از جمله آن اسناد هویتی و فرهنگی میباشد که از این قاعده مستثنی نیست ,سندی معتبر که مثل سایه در طول تاریخ و موازی با آن, نیاکان و گذشتگان ما را همراهی کرده و امروزه ودر هزاره جدید به ما ارث رسیده است و ما از آن درجهت زیست اجتماعی استفاده مینماییم و این رسالت و وظیفه ماست که به شایسته ترین نحو ممکن از این میراث گرانبها پاسداشت و مراقبت نماییم

◀️شوربختانه و متأسفانه امروزه در اکثر قریب به اتفاق خانواده ها,شاهد این موضوع هستیم که کودکان و فرزندان در برقراری ارتباطات کلامی و دیالوگ‌های روزانه خود, به هیچ عنوان از گویش پیکانی استفاده نمیکنند
وطبق آنچه که به وضوح قابل نمایان است تمامی فرزندان نسل جدید خانواده های پیکانی,به زبان فارسی رسمی کشور تکلم میکنند و گویش پیکانی را از دیالوگ‌های خود حذف نموده اند,ما امروز کمتر کودک یا نونهال یا نوجوان وجوان را سراغ داریم که در ارتباطات خود از گویش پیکانی استفاده کنند وبه طور کلی و قاطعانه میتوان گفت که قاطبه نسل جدید به گویش پیکانی تکلم وصحبت نمیکنند

◀️البته طبق آمار و پژوهش فعالان حوزه زبان شناسی در ایران,حذف گویش های بومی و محلی از جمله معضلات فرهنگی همگانی کشور ما میباشد که مختص شعاع جغرافیایی خاصی نیست و این ویروس ضدفرهنگی تقریبا در تمامی بدنه گویشهای بومی نفوذ کرده و منجر به بیماری خطرناکی شده که نتیجه آن غیر از مرگ و نابودی قسمتی از وجود و هویت ما نمی باشد و این بیماری سالهاست که در بدنه فرهنگی پیکان هم نفوذ کرده و اکثر ما با بیخبری محض نسبت به آن, از روی ناآگاهی روز به روز دامنه آن را گسترده تر و وسیع تر میکنیم
زنگ خطری که اگر برای آن امروز چاره ای نیاندیشیم مثل مابقی میراث های گرانبهای گذشته ما ,که تخریب و نابود شد و امروز فقط حسرت آنرا میخوریم, در آینده حسرت هایمان را دو چندان می‌کند,میراثی که شاید طی پروسه زمانی نیم قرن آینده, به کلی امحا و نابود گردد
ما امروزه ودر موضع فعلی کسانی را که در گذشته به طرق مختلف به انحاء گوناگون آگاهانه و عامدانه وجاهلانه, میراث های ما را از جمله بازارتاریخی پیکان ودیگرآثار را قلع وقمع کرده اند مورد مذمت و شماتت وسرزنش قرارمیدهیم ودر مقام یک شهروند تا همیشه آنها را مورد بازخواست قرار میدهیم اما خودمان ودر زمان حاضر ناآگاهانه وعامدانه در حال تخریب مهمترین میراث خودمان که گویش ماست دست زده ایم تا آیندگان نیز ما را به خاطر این اجحاف بزرگ , مورد شماتت و مذمت و سرزنش قراردهند

◀️نکته قابل عرض وحایز اهمیت در باره اهمیت گویش ما این است
که به زعم کارشناسان ومتخصصان وبر طبق اسنادموجود,گویش ما و دیگر گویش های هم خانواده با ماکه در ایران پراکنده است جزء نخستین گویش هایی است که از زمان پیدایش نخستین تمدنها در فلات ایران ,بر جای مانده است, گویشی که
هزاران سال قبل از میلاد در اختیارپارت ها و مادها و پارس ها
بود و طی هزاران سال وبا دگردیسی و تغییرات فراوان, امروزه در بین ما مورد استفاده واقع شده است
نکته دیگر در این باره اینکه گویش پیکانی در وهله اول شاید با برخی دیگر گویشها از جمله گویشهای نزدیک منطقه خودمان مثل گویش نیک آبادی, حیدر آباد, مزرعه عرب و منطقه جرقویه علیا وگویش های فرامنطقه ای مثل گویشهای فلات مرکزی ایران و نقاط دیگر شباهتهای داشته باشد ودراصل از یک ریشه و خانواده باشند ولیکن تفاوت های بسیار چشمگیری را دارا میباشد که در اکثر جمله بندیها, صفت ها, اسمها, مصوت ها, مصدرها, فعلها و ماضی ها کاملا مشهود و نمایان است و از این نظر گویش پیکانی منحصر به فردترین گویش نه تنها در ایران بلکه در تمام دنیا میباشد و از میان نزدیک به هفت میلیارد انسان روی کره خاکی تنها یک فرد پیکانیست که به گویش پیکانی صحبت میکندو همانگونه که هر زبان و فرهنگی مختص همان شهر یا روستاست ودر دنیا بی نظیر است این گویش هم تنها در انحصار ماست و این خود گواه اهمیت این موضوع میباشد

◀️در چرایی و علل و عوامل زوال و ریزش این سوژه, دلایل و علل فراوانی میتوان برشمرد که شاید یکی از مهمترین آن دلایل, میتوان به ظهور مدرنیته اشاره کرد به واسطه مدرناسیون, که سعی در همشکل کردن جوامع دارد, اندیشه ها و سبک زندگیها وذائقه های فرهنگی در حجم گسترده ای رو به تغییر نهاده شد
به هر صورت مدرنیته علاوه بر اینکه محاسن و مزایایی به همراه خود آورد ,معایب گوناگونی را هم وارد چرخه حیات و زندگی جوامع کرد.

◀️از علت های دیگر زوال گویش ما میتوان به نکات ذیل هم اشاره کرد
مهاجرت ها , مغفول ماندن والدین به عنوان مهمترین فاکتور در پرورش کودک, جدال و تقابل سنت و مدرنیته, کم توجهی نهادهای فرهنگی فعال, عدم آگاهی نسبت به اهمیت موضوع نزد مسؤولین امر, و قص علی هذا…

اما شاید مضحک ترین و غیر موجه ترین دلیل در باره صحبت نکردن به گویش پیکانی نزد کسانیست که معتقدند داشتن گویش و لهجه بومی ومحلی , به نوعی زشت و سخیف و به عرف امروزی بی کلاس است و دارنده گویش محلی ,در نزد افراد خارج از چارچوب آن اجتماع بومی , مورد تمسخر و تحمیق قرار داده میشوند, در واقع این طیف از افراد دچار نوعی سفسطه و مغالطه و ناآگاهی هستند
وبا همین دلیل سطحی و مضحک وسخیف, اکثر والدین اقدام به حذف گویش پیکانی از دوره طفولیت در فرزندان خود میشوند
در جواب این افراد باید یک جمله گفت و آن اینکه آن افرادی که لهجه و نژاد خاصی را مبنای همه چیز قرارمیدهند و هر آنچه از زبان و نژاد دیگر را که در این پارادایم فکری نیست را مورد تحقیر و تحمیق و تمسخر قرار میدهند به شکل افراطی دچار تفکرات نژادپرستانه و فاشیستی میباشند

◀️هر آن کسی که امروز دغدغه فرهنگی و حس وطن دوستی داردو مشمول ذمه نسبت به زادگاهش میشود , وظیفه دارد به هر گونه ای که در توان فکری و جسمی خود دارد دین خود نسبت به این امر را ادا کند
این مقوله مهم زوال گویش ما موضوعیست که بسیار کم به آن پرداخته شده است و در نزد خانواده ها و مسؤولین و دوستانی که در پروژه های فرهنگی چه در مجازی چه در سطح و بطن جامعه, درحال فعالیت هستند مورد تغافل واقع شده است, البته بعضا مشاهده میشود برخی از دوستان خوش ذوق با سرودن اشعار و نواختن موسیقی وخواندن آنها به گویش پیکانی , سهمی در احیای این گویش ایفا میکنند
نکته پایانی اینکه همانطور که دریکی از پاراگراف های قبل اشاره شد ما میراث های گرانبهایی را در گذشته از دست داده ایم , میراثهایی که اگر امروز در اختیار مابود سهم زیادی در توسعه و عمران پیکان ایفا میکرد , پس از اندوخته های کمی که اکنون در اختیار ماست و برای ما باقی مانده است طبق وظایف انسانی خود پاسداری کنیم , وبا
حفظ آداب و رسوم خوب وسازنده
حذف آداب و رسوم بد و بازدارنده
وبازتولید رسوم و آداب و زایش فرهنگهای جدید و مؤثر
وبا نیروی تعقل و اندیشه و دوراندیشی , بدور از هر گونه تعصب و منفعت و جزم و جمود, حال و آینده ای در شأن و منزلت پیکان و پیکانی داشته باشیم

“گویش پیکانی را پاس بداریم”

✍️محمدعلی فاتحی

____________________________
این مطلب در تاریخ  یکشنبه ،   ۱۸ آذر ۱۳۹۷در کانال تلگرامی عکس پیکانی ها منتشر شده است

بازدیدها: ۵۲

 
اشتراگذاری
1 دیدگاه
  1. زهرا نوشته:

    سلام.الان ما تهران زندگی میکنیم .به بچه ام یاد دادم و منو باباش پیکومی حرف میزنیم میفهمه.خوب الان ما حفظ کردیم؟
    زبان فارسیمون دستخوش تغییرات و ورود کلمات بیگانه عربی و انگلیسیه حالا گویش ما اینجا چ نقشی میتونه ایفا کنه؟
    ممنون میشم مقایسته ش کنید .

     

ارسال یک دیدگاه

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.