از پیکان چه میدانید؟
پیکان روستایی از توابع بخش جرقویه سفلی در استان اصفهان است. این روستا در ۷۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر اصفهان واقع شدهاست.
موقعیت جغرافیایی پیکان جرقویه
این روستا در ۷۵ کیلومتری اصفهان و ۵ کیومتری جنوب غربی نیک آباد از توابع شهرستان اصفهان و بخش جرقویه سفلی در جنوب شرقی شهر اصفهان بین مدارهای ۵۲درجه و ۱۰ دقیقه و ۴۰ ثانیه طول جغرافیایی و ۳۲ درجه و ۱۵ دقیقه و ۵۰ ثانیه عرض جغرافیایی و در دامنههای شمال رشته کوه محمد نوجوان قرار دارد.
آب و هوای پیکان
با توجه به قرار داشتن پیکان در منطقهای بیابانی و کویری، دارای آب و هوای خشک نیمه بیابانی است. یعنی تابستانهای آن گرم و خشک و زمستانهای آن سرد و خشک است.
طبیعت پیکان
بلندترین ارتفاعات پیکان در رشتهکوههای محمد نوجوان با ارتفاع ۲۰۷۳ متر در سمت غرب و جنوب پیکان قرار گرفتهاست. این رشتهکوهها، ادامه رشتهکوههای ناپیوسته زاگرس میباشد و مربوط به دوران سوم زمینشناسی است. در این رشته کوه گیاهانی مانند کتیرا و اَبشَم و درختهایی چون بادام کوهی و انجیر می روید. این رشته کوه در گذشته زیستگاه حیواناتی چون بز، آهو، قوچ، میش، پلنگ، یوزپلنگ، شغال، روباه و خرگوش بودهاست. چندین چشمه در این رشته کوه وجود دارد:محمد نوجوان، ناوِی، انجیر، شبگیر،چشمه لا کله،چشمه کرکوک و چشمه مومنی.[۱] گفتنی است رودخانه فصلی روستای پیکان در سالهای پرآبی از رشته کوههای محمد نوجوان سرچشمه گرفته و به مرداب گاوخونی می ریزد.[۲]
تاریخچه
وجود درختان بادام کوهی و انجیر کوهی و همچنین حیواناتی از قبیل گوزن و آهو در این مناطق حکایت از سرسبزی این منطقه داشتهاست. این روستا در کنار دریای مرکزی ایران که حدود یازده هزار سال قبل خشک شدهاست قرار داشت.[۳] پیکانهای کوچکو بزرگ مفرغی یافته شده در غارهای این منطقه حاکی از دوران غارنشینی بشر است که به دوران مفرغ برمی گردد.[۴] قدمت این روستا به پیش از اسلام و روزگار کیانیان باز می گردد که این روستا بر سر راه بازرگانی شمال به جنوب ایران قرار داشتهاست.[۵]
بازار پیکان
یکی از یادگارهای روزگاران گذشته در این روستا بازاری بوده که در حدود ۱/۵ کیلومتر دراز داشتهاست ودارای شاخههای زیادی بوده که هر شاخه ویژه صنف خاصی بود. این بازار و دژ میرحیدر از یادگارهای دوران ساسانی است که با رونق گرفتن راه اصفهان شهرضا به آباده، از رونق آن کاسته شد و از اهمیت دژ میرحیدر که زمانی راهدارخانه و چاپارخانه میانراهی جرقویه بود کم شد.
در پای کوهی که دژ میرحیدر قرار دارد گورهایی وجود دارد که مردگان را ایستاده دفن کردهاند که این رسم به دوران قبل از اسلام باز می گردد. همچنین از آنجا که پیکان شهر، شهر بزرگی بودهاست و مرکز سیاسی جرقویه در زمان ساسانیان بود؛ در اطراف آن شهرکهایی وجود داشتند که میتوان به شهرک ماه پر و کشتزاری به نام یسنا اشاره کرد.[۶]
مردم این روستا توسط محمدبن حنفیه اسلام آوردند و به کوشش سلطان باباحاجی نماینده صاحب بن عباد شیعه شدند. آرامگاه سلطان باباحاجی هماکنون در این روستا زیارتگاه مردم است.[۷] در روزگار دیلمیان، پیکان دوباره رونق میگیرد کاریز رکن آباد و آسیاهای بادی در این روستا ساخته میشود.[۸]
مسجد جامع پیکان
بنای این مسجد به روزگار سلطان سنجر سلجوقی میرسد که از زیباترین مساجد این منطقه و همانند مسجد جامع محمد آباد بوده که متأسفانه در سالهای اخیر شبستان آن تخریب شدهاست. همچنین مسجد و کاروانسرای پاسکو قدمتی بیش از ۸۰۰ سال در این روستا دارند.[۹] در جریان حمله مغول، مردم پیکان آماده دفاع شدند. در گورستان پیکان قبرهایی وجود داشته که روی آنها «کشته مغول» نوشته شدهاست. شهرک ماه پری در سال ۶۲۵ هجری در جریان حمله مغول از بین رفت.[۱۰]
بزرگان
ملا قاسمعلی رجایی و شیخ حسن ناصحی از بزرگان دینی که پیش از جنگ جهانی دوم در پیکان زندگی می کردند.
حاج شیخ محمد فاتحی از عالمان دینی و استاد علم نجوم که در سال ۱۳۹۰ به لقاء الله پیوست.
دکتر محمد قائمی پیکانی استاد تاریخ دانشگاه اصفهان و مولف کتاب های ادبیات باستانی ایران و هخامنشیان در تورات
حسین فاتحی پیکانی از شاعران معاصر
حسین فاتحی از مدال آوران المپیاد دانشجویی در رشته آمار
دکتر چرخی پیکانی از اساتید دانشگاه اصفهان[۱۱]
پی نوشتها:
- علی شفیعی نیک آبادی،گرکویه(جرقویه) سرزمینی ناشناخته بر کران کویر،گلبن،زمستان ۱۳۷۲، صفحه۱۰
- علی شفیعی نیک آبادی،گرکویه(جرقویه) سرزمینی ناشناخته بر کران کویر،گلبن،زمستان ۱۳۷۲، صفحه۱۹
- علی شفیعی نیک آبادی،گرکویه(جرقویه) سرزمینی ناشناخته بر کران کویر،گلبن،زمستان ۱۳۷۲، صفحه۱۷
- علی شفیعی نیک آبادی،گرکویه(جرقویه) سرزمینی ناشناخته بر کران کویر،گلبن،زمستان ۱۳۷۲، صفحه۲۳
- علی شفیعی نیک آبادی،گرکویه(جرقویه) سرزمینی ناشناخته بر کران کویر،گلبن،زمستان ۱۳۷۲، صفحه۲۷
- علی شفیعی نیک آبادی،گرکویه(جرقویه) سرزمینی ناشناخته بر کران کویر،گلبن،زمستان ۱۳۷۲، صفحه۳۲
- علی شفیعی نیک آبادی،گرکویه(جرقویه) سرزمینی ناشناخته بر کران کویر،گلبن،زمستان ۱۳۷۲، صفحه۶۰
- تاریخ ایران زمین، صفحه ۱۷۵
- علی شفیعی نیک آبادی،گرکویه(جرقویه) سرزمینی ناشناخته بر کران کویر،گلبن،زمستان ۱۳۷۲، صفحه۶۶
- علی شفیعی نیک آبادی،گرکویه(جرقویه) سرزمینی ناشناخته بر کران کویر،گلبن،زمستان ۱۳۷۲، صفحه۶۹
- نام این عزیزان در صفحات و کتابهایی ثبت شده است که بزرگان روستا را از زمانهای قدیم ثبت کرده اند و این اسامی بروز نشده است که یقینا این عزیزان تعدادی از بزرگان روستای پیکان هستند.
منبع: برگرفته از صفحات مجازی ویکی پدیا با کمی تلحیص و اضافات
بازدیدها: ۴۲۵۸
بسیار عالی بود با تشکر
عالی
عالی
بادرودوخستهنباشید.اگرعکسباکیفیتازبازارپیکانداریدTجهتچاپدکتابجدیدگرکویه.بفرستید.باسپاسبیکران.علیشفیعینکابادی.